Uzman Diyetisyen ORÇUN KÜRÜM  -  MAKALELER                

Kurban bayramı öğün düzeni ve öğün saatlerimizin değiştiği bir dönemdir. Özellikle kırmızı etin, şeker ve şekerli tatlıların, hamur işleri, çikolata ve şekerlemelerin tüketiminin artmakta, buna karşılık sebze, meyve ve kurubaklagil tüketimi azalmaktadır. 

Bu kısa dönemdeki beslenme tarzı sağlıklı bireyleri etkilemese de yaşlılarda ve sağlık problemi olan bireyler için riskli olabilmektedir. Bu sağlık problemleri arasında kalp-damar hastaları, diyabet, hipertansiyon,  karaciğer ve böbrek hastalıkları gibi kronik hastalıkları sayabılırız.

Bu saglık sorunlarına sahip olan bireyler beslenme düzenlerıne daha da fazla dikkat etmeleri gerekmektedir. Ayrıca mide sindirim problemleri yaşayanlar ve kilosuna dıkkat edenler yediklerinin miktarlarını az tutmaları gerekmektedir.

Bazı basit tüyolar vermek gerekirse;

-          Gün içerisinde iştahınızı kontrol edebilmek için güne iyi bir kahvaltı ile başlayınız.

-          Sabah kahvaltısında et tüketimine bağlı hazımsızlık gibi mide ve bağırsak problemleri yaşayabilecegınızden kavurma et tüketmek yerine tahıllı ekmek, peyniri yumurta ve bol söğüşün bulunduğu bir kahvaltıyı tercih ediniz.

-          Hamur işleri, sucuk ve salamı tüketiminizi kısıtlayınız

-          Yemek pişirme yöntemi olarak kızartmalar ve kavurma yerine, ızgara veya haşlama tercih edilmeli. Ayrıca eti pişirirken çeşitli baharatlar ve sebzeler katarak, yağ ve tuz ilave etmeden kendi yağında pişirmeye çalışın.

-          Kurbanlığınızın sakatat kısımları dediğimiz organ etlerini tüketmeyin.  Çünkü etin bu kısımları fazlaca doymuş yağ ve kolesterol içermektedir.

-          Et tüketimini sınırlı miktarda tutun, her öğünde et tüketmek yerine sadece bir öğünde et tüketin. Diğer öğünde mümkünse sindiriminizi rahatlatan besinlere yer verin. Bir öğün et ağırlıklı tercihler yapmışsanız diğer öğünde çorba, sebze veya kurubaklagil yemeği tercih ediniz.

-          Bayram ziyaretlerinde ikram edilen tatlı cıkolata ve sekerlemelere dikkat ediniz. Evde ise şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlıları veya meyveleri  ara öğün olarak tercih edebilirsiniz. Şerbetli tatlılar tüketilecekse size ikram edilen miktarın yarısını tüketebilirsiniz. Böylece kimseyi kırmamış ve kalori alımınızı da çok arttırmamış olursunuz.

-          Özellikle protein alımının arttığı bu dönemde böbreklerin yükünü azaltmak için su tüketimine daha da özen göstermelisiniz.

KURBAN KESENLERİN DİKKATİNE

-          Kurbanı keser kesmez pişirmemelisiniz eti kestiğiniz anda ölüm sertliği oluşur. Bu şekilde pişirilen etler daha sert olur ve sindirimi zorlaşır.  24 saat buzdolabında bekletip ardından eti pişirmeniz, bu sertliğin kaybolmasını sağlayacaktır.

-          Kesilen etlerin korunması ve saklanması insan sağlığı açısından çok önemlidir. Kurban etleri, büyük parçalar şeklinde buzdolabı poşetine veya yağlı kağıda sarılmalı ve buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu şekilde hazırlanan etler, buzlukta -2 derecede birkaç hafta, -18 derece derin dondurucuda ise daha uzun süreyle saklanabilir.

-          Etler kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinlerdir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı "mikroorganizmalar" için üreme ortamı oluşturur ve bu da sağlığımızı tehdit eder. Çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır.

-          Etlerin, "oda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değil", yine buzdolabının alt bölmesinde çözünmesi sağlanmalıdır. Derin dondurucuda saklanan etin buzdolabının sebzelik kısmının üstüne konularak çözünmesi beklenebilir. Etin çabuk çözünmesi amacıyla uygulanan kalorifer, soba üzerinde çözünme, oda sıcaklığında bekletme gibi yöntemler, insan sağlığı açısından tehlikeli sonuçları da beraberinde getirmektedir.

 

25.10.12

 

Orçun KÜRÜM

Uzman Diyetisyen

Exercise & Nutrition Science, M.Sc.